Tiêu chí tuyển chọn nhân tài khoa học và công nghệ của Trung Quốc và gợi suy cho Việt Nam
Từ khóa:
Nhân tài, Thu hút nhân tài, Tiêu chí đánh giá, Trung Quốc, Việt NamTóm tắt
Bài viết không chỉ so sánh chính sách mà tập trung phân tích sâu hệ thống tiêu chí đánh giá nhân tài của Trung Quốc và Việt Nam, mà đặc biệt nhấn mạnh các khía cạnh định lượng, phân cấp và tính linh hoạt trong việc thu hút nhân tài KH&CN, từ đó rút ra bài học cụ thể cho Việt Nam trong bối cảnh hội nhập toàn cầu. Trong bối cảnh cạnh tranh về nhân tài KH&CN toàn cầu, Trung Quốc đã xây dựng một hệ thống phân loại nhân tài thành ba nhóm (A, B, C) kèm theo thang điểm định lượng, bao quát cả thành tựu học thuật quốc tế (như giải thưởng lớn, công bố trên các tạp chí JCR Q1/Q2) và đóng góp thực tiễn trong doanh nghiệp, khởi nghiệp. Hệ thống này được thiết kế nhằm bảo đảm tính minh bạch, linh hoạt và phù hợp với nhu cầu thị trường cũng như chuẩn mực quốc tế. Ngược lại, Việt Nam hiện chủ yếu áp dụng các tiêu chí dựa trên thành tựu ứng dụng (như sáng chế, giải thưởng hay dự án khởi nghiệp). Tuy nhiên, mức độ phân cấp hiện còn chưa rõ ràng, thang điểm đánh giá còn thiếu và tính linh hoạt trong triển khai còn hạn chế. Từ so sánh trên, bài viết đề xuất Việt Nam cần đa dạng hóa tiêu chí đánh giá, bổ sung cơ chế phân loại và định lượng, đồng thời hoàn thiện chính sách ưu đãi cạnh tranh nhằm thu hút nhân tài, bao gồm người Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia quốc tế. Kinh nghiệm của Trung Quốc cho thấy sự cân bằng giữa chuẩn mực cao và tính khả thi là yếu tố then chốt trong chiến lược thu hút nhân tài phục vụ phát triển KH&CN và hội nhập toàn cầu.
Mã số: 25060201
Tải xuống
Tài liệu tham khảo
Chen, K., Guo, R., & Pei, R. (2022). Ten-year Development of China’s Science and Technology Talent Policies and Optimizing Approach for Sci-tech Self-reliance and Self-improvement. Bulletin of Chinese Academy of Sciences (Chinese Version), 37(5), 613-621.
Đinh Thái Quang. (2024). Kinh nghiệm về chính sách đào tạo, thu hút nhân tài của Trung Quốc. Tạp chí Phổ biến pháp luật, 343, 122-126.
European Commission. (2025). Choose Europe for Science: EU comes together to attract top research talent, European Commission. https://research-and-innovation.ec.europa.eu/news/all-research-and-innovation-news/choose-europe-science-eu-comes-together-attract-top-research-talent-2025-05-23_en.
Jakobson, L. (2007). China aims high in science and technology: An overview of the challenges ahead. Innovation with Chinese characteristics: high-tech research in China, 1-36.
Nam Anh. (2025). Tổng Bí thư Tô Lâm: Không có quốc gia nào trở thành hùng cường với một nền khoa học, công nghệ yếu kém. Tạp chí VnEconomy. https://vneconomy.vn/tong-bi-thu-to-lam-khong-co-quoc-gia-nao-tro-thanh-hung-cuong-voi-mot-nen-khoa-hoc-cong-nghe-yeu-kem.htm.
OECD. (2008). The Global Competition for Talent: Mobility of the Highly Skilled, OECD Publishing.
SAIEP. (2018). Evaluation Criteria for Foreigners Employed in China, Shanghai Association for International Exchange of Personnel. https://saiep-paris.fr/en/talent-policy/70-announcement-en/182-evaluation-criteria-for-foreigners-employed-in-china.html.
Taichang, Z., & Yunle, W. (2024). Talent Competition Under the New Pattern of Sino-US Competition from the Perspective of International Relations. International Journal of Research and Innovation in Social Science, 8(11), 2340-2352.
Wang, H., Miao, L., Wang, H., & Miao, L. (2019). China’s Talent Attraction Policies in the Present Age. China’s Domestic and International Migration Development, 169-184.
World Bank. (2021). Vietnam: Science, Technology and Innovation Report, World Bank.
Zhang, X., & Zhang, N. (2025). The complex impact of China’s science and technology talent policies on key core technologies R&D. PloS one, 20(5), 1-37.
Zweig, D. (2024). China’s Talent Programs: Lessons for the United States? , Written for the National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine’s “International Talent Programs in the Changing Global Environment” Consensus Study.
Zwetsloot, R. (2020). China’s approach to tech talent competition: Policies, results, and the developing global response. Global China, 1-19.
Tải xuống
Đã Xuất bản
Cách trích dẫn
Số
Chuyên mục
Giấy phép
Các bài viết (bao gồm cả phần Tóm tắt) ....
