Xu hướng truy cập mở trong hoạt động khoa học và công nghệ và một số đề xuất cho Việt Nam
Từ khóa:
Truy cập mở, Khoa học mởTóm tắt
Truy cập mở trong hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) là xu hướng phát triển mạnh mẽ trên thế giới trong khoảng hơn hai thập kỷ vừa qua do những lợi ích mang lại cho cộng đồng khoa học và xã hội. Khuyến nghị khoa học mở của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) thông qua tại Hội nghị toàn thể diễn ra vào tháng 11/2021, đã xác định truy cập mở là một trong bốn trụ cột chính nhằm làm cho kiến thức khoa học sẵn sàng mở, truy cập được và sử dụng lại được cho bất kỳ ai, làm gia tăng cộng tác khoa học và chia sẻ thông tin vì lợi ích của khoa học và xã hội. Bài viết này tập trung phân tích, làm rõ khái niệm và các
phương thức truy cập mở, chỉ rõ các xu hướng phát triển và những tác động của truy cập mở đối với các bên liên quan trong hoạt động KH&CN, đánh giá thực trạng truy cập mở ở Việt Nam, từ đó, đề xuất một số định hướng phát triển truy cập mở ở Việt Nam trong giai đoạn tới.
Mã số: 23081701
Tải xuống
Tài liệu tham khảo
Quyết định số 677/QĐ-TTg ngày 18/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Phát triển Hệ tri thức Việt số hóa”.
Quyết định số 569/QĐ-TTg ngày 11/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược phát triển KHCN&ĐMST đến năm 2030.
Thông tư số 14/2014/TT-BKHCN ngày 11/6/2014 của Bộ KH&CN quy định về việc thu thập, đăng ký, lưu giữ và công bố thông tin về nhiệm vụ KH&CN.
Thông tư số 10/2017/TT-BKHCN ngày 28/6/2017 của Bộ KH&CN quy định về xây dựng, quản lý, khai thác, sử dụng, duy trì và phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về KH&CN.
Cục Thông tin KH&CN quốc gia, (2017). “Các xu hướng lớn toàn cầu tác động đến khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”. Tổng luận Khoa học, Công nghệ, Kinh tế, Số 4/2017.
Cục Thông tin KH&CN quốc gia (2018). “Khoa học mở: Các xu hướng chính sách gần đây”. Tổng luận Khoa học, Công nghệ, Kinh tế, Số 10/2018.
Cục Thông tin KH&CN quốc gia (2018). “Khoa học và công nghệ thế giới, những xu hướng mở”. Hà Nội, Nxb Khoa học và Kỹ thuật.
Dương Thị Phương Chi (2017), “Truy cập mở phục vụ hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học trong thư viện đại học”. Tạp chí Thư viện Việt Nam, số 2/2017.
Hoàng Minh (2017). “Tạp chí khoa học ngụy tạo - mặt trái của Open-Access”. Tạp chí Tia sáng điện tử, đăng ngày 08/3/2017. <https://tiasang.com.vn/-dien-dan/Tap-chi-khoa-hoc-nguy-tao-%E2%80%93-mat-trai-cua-OpenAccess-10481>
Lê Trung Nghĩa (2019). “Truy cập Mở và sự chuyển đổi các mô hình kinh doanh xuất bản”, Tạp chí Tia Sáng số 17, đăng ngày 05/09/2019. <http://tiasang.com.vn/-doi-moi-sang-tao/Truy-cap-Mo-va-su-chuyen-doi--cac-mo-hinh-kinh-doanh-xuat-ban-20610>.
Lê Trung Nghĩa (2019). “Hành trình đi tới Truy cập Mở đầy đủ và tức thì ở Liên minh châu Âu tới các xuất bản phẩm và dữ liệu nghiên cứu - vài gợi ý cho Việt Nam” đăng ngày 29/7/2019, <https://letrungnghia.mangvn.org/Author/hanh-trinh-di-toi-truy-cap-mo-day-du-va-tuc-thi-o-lien-minh-chau-au-toi-cac-xuat-ban-pham-va-du-lieu-nghien-cuu-vai-goi-y-cho-viet-nam-6232.html>.
Nguyễn Tuấn Anh (2020). “Dữ liệu mở trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0”. Tạp chí KH&CN Việt Nam, Số 12/2020.
Trần Xuân Bản, Nguyễn Thị Ngà (2017). “Nghiên cứu, phổ biến nguồn tin điện tử truy cập mở tại thư viện Trường Đại học sư phạm Hà Nội 2”, (https://dulieu.itrithuc.vn/dataset/nghien-cuu-pho-bien-nguon-tin-dien-tu-truy-cap-mo-tai-thu-vien-truong-dai-hoc-su-pham-ha-noi-2-8135.html)
OECD (2018). Open and inclusive collaboration in science: A framework, OECD Science, Technology and Industry Working Papers 2018/07.
OECD (2015). “Making Open Science a Reality”, OECD Science, Technology and Industry Policy Papers, No. 25, OECD Publishing, Paris.
OECD (2013). Background paper for the TIP workshop on Open Science and Open Data.
UNESCO (2021). Recommendation on open science, November 2021.
EC (2016). Open Innovation, Open Science, Open to the World. Publications Office of the European Union.
Tải xuống
Đã Xuất bản
Cách trích dẫn
Số
Chuyên mục
Giấy phép
Các bài viết (bao gồm cả phần Tóm tắt) ....
